تفاوت استرس و اضطراب
استرس واکنش طبیعی بدن به یک خطر است که بدن را برای مبارزه یا فرار از موقعیت آماده میکند. در صورتی که اضطراب یکی از پیامدهای استرس و یک احساس درونی است که ممکن است هیچ نوع عامل حقیقی برای آن وجود نداشته باشد.
فوائد بروز استرس
علائم استرس هر چند در بلند مدت باعث دشواریهای مختلف میشود اما در کوتاه مدت فرد را برای مقابله فوری با عوامل استرس زای بیرونی آماده میکند. بدن انسان هورمونهایی در زمان استرس ترشح میکند که باعث افزایش علائم حیاتی مثل ضربان قلب و تنفس و افزایش خون رسانی به اندامهایی که به خون بیشتری برای مقابله با عامل استرسزا دارند، میشود. با این فوائد، مزمن شدن استرس میتواند آسیبهایی برای فرد ایجاد کند. در این مرحله علائم اضطراب در واقع در فرد ایجاد میشود.
علائم استرس و اضطراب
1-خستگی بیش از حد
اگر با وجود استراحت و خواب کافی در شب، باز هم صبحها به سختی از رختخواب جدا میشوید، احتمالا از لحاظ بالینی خسته هستید. استرس انرژی بدن را تحلیل میبرد و سبب میشود تمام دستگاههای بدن، بیش از حد فعال باشند. از آنجا که بدن در این حالت بیش از حد توانش کار میکند، حتی استراحت و خواب کافی نیز نمیتواند انرژی از دست رفته را جبران کند در نتیجه فرد دائم احساس خستگی دارد.
2- عدم تمرکز
استرس باعث ترشح هورمون هایی در بدن می شود که آستانه تحریک پذیری بدن را پایین می آورند لذا در این شراط امکان فکر کردن و تمرکز بر روی یک موضوع خاص کمتر م شود. افرادی که استرس های مزمن و شدید را تجربه می کنند ، در مسایل ذهنی فاقد تمرکز لازم هستند و در اغلب موارد دچار فراموشی و حواس پرتی می شوند.
3-احساس یأس و نا اُمیدی
عامل بسیاری از استرس های افراد برآورده نشدن خواسته ها و تمایلات آنهاست. اگر فردی به صورت مکرر دچار شکست و محرومیت از ایده آل های خود شود، یأس و نا امیدی به سراغ وی خواهد آمد.
این موضوع باعث می شود تا فرد رفته رفته به علایم افسردگی دچار شود و تمایلی برای حضور در جامعه و مشارکت در مسایل اجتماعی نداشته باشد. یأس می تواند روابط بین فردی افراد را هم دچار مشکل سازد.
4-تحریک پذیری و مشاجره
شما هم مکرراً افرادی را دیده اید که به دنبال یک بحث کوچک، برخورد با ناملایمات روزانه یا انواع دیگر استرس های ساده، به شدّت پرخاشگر شده و شروع به دعوا یا داد و بیداد می کنند بسیاری از این افراد به دلیل استرس های مکرر و اضطراب های ریز که در طول زمان درمان نشده و انباشته شده دچار این حالت های پرخاشگرانه و حمله ای می شوند.
5-بیماریهای مزمن
بیخوابی ناشی از استرس سبب میشود در مدت کوتاهی، انواع بیماریها سراغتان بیایند. در دورهای که استرس طولانیمدت را تجربه میکنید، بدن شما بیش از حد توان خود فعالیت میکند و از آنجا که فرصتی برای بازیابی خود ندارد، حتی در برابر یک سرماخوردگی معمولی نیز قدرت مقاومت نخواهد داشت. مطالعات نشان دادهاند هنگامی که استرس را تجربه میکنید، سیستم ایمنی بدنتان تا ۳۰ درصد ضعیف میشود.
6-سو هاضمه و مشکلات گوارشی
استرس میتواند به روشهای متفاوتی روی معده و عملکرد دستگاه گوارش تأثیر بگذارد. زمانی که استرس دارید، معده اسیدهای گوارشی بیشتری را تولید میکند که ممکن است با علائمی همچون سوزش سردل و حالتی که با درد در ناحیه معده و روده را به همراه دارد.
7-سردردهای شدید
استرس، موادی شیمیایی را در مغز آزاد میکند که بر اعصاب و عروق خونی مغز تاثیر میگذارند و سبب سردرد میشود.
8-مشکلات و ناتوانی های جنسی
استرس یکی از دلایل اصلی “ناتوانی جنسی” است. استرس به چند طریق با مشکلات جنسی و روابط زناشویی در ارتباط است. افراد با استرس مداوم یا شدید از نظر روانی دچار کاهش میل جنسی می شوند و تمایلی برای برقراری این رابطه نخواهند داشت. فعالیت جنسی ارتباط زیادی با سیستم عصبی و هورمونی بدن دارد ، مواردی که در افراد پر استرس به هم خورده است.
9-مشکلات خواب
استرس به چندین روش می تواند خواب شما را به هم بریزد.
استرس روزانه و یادآوری برخی از استرس های قبلی در ساعات اولیه خواب که سایر فعالیت های بدن کاهش پیدا می کند ، می تواند شروع خواب را مختل کند. افرادی که استرس های شدید دارند ، دیر به خواب می روند همچنین کیفیت خواب در افرادی که استرس های مهم تجربه می کنند هم مختل می شود. این افراد دوره های خواب عمیق و آرامش بخش را تجربه نمی کنند. لذا این افراد حتی اگر ساعات خواب کافی هم داشته باشند ، در طول روز خسته و کسل هستند.
چه زمان هایی دچار استرس و اضطراب می شویم:
1-اجتماع
همه دوست دارند موفق باشند، روی دیگران تأثیر بگذارند و دیده و شنیده بشوند و این خواستهای عادی و طبیعی است، اما اگر این خواسته از مسیر منطقی خود خارج شود و تحت تأثیر تبلیغات و الگوهایی که جهان امروز را تحت سلطه دارد قرار بگیرد چیزی جز استرس و فشار به همراه نخواهد داشت.
2-تغییرات
سازگاری با تغییرات برای بیشتر مردم سخت است. مثلا بیشتر افراد نقل مکان کردن را تجربهای پراسترس میدانند. شروع یک کار جدید، آغاز زندگی مشترک، جابهجایی منزل و… تغییرات اجتنابناپذیری هستند. خواه این تغییرات مثبت باشند یا منفی، باید خود را با شرایط جدید وفق داد و همین تلاش برای تطبیق پیدا کردن با موقعیتهای جدید باعث ایجاد استرس میشود.
3-فقدان
فقدان محرومیت از دیدن یا شنیدن یا به طور کلی از دست دادن ارتباط با هر چیزی است که مورد علاقه شماست و یکی از عوامل اصلی ایجاد استرس می باشد.
راهکارهایی برای کنترل استرس
1-مدیتیشن
2-ورزش کردن
3-تغذیه خوب و سالم
4-گوش دادن به موسیقی
5-داشتن خواب کافی
6-تنفس عمیق
7-مطالعه کردن
8-انجام دادن کارهای هنری
9-اختصاص دادن زمان هایی به تفریح
10-معاشرت و وقت گذراندن با عزیزان
در صورتی که به یادگیری مطالب بیشتر در حوزه توسعه فردی و ارتباطات علاقه دارید پیشنهاد میکنیم مقالههای بخش توسعه فردی رو مطالعه و صفحه اینستاگرام پنجره چهارم زندگی رو دنبال کنید تا هرروز باهم نکات و تکنیکهای جدیدی رو یاد بگیریم و محصول حد و مرز ارتباطی رو هم حتما نگاه کنید.
گردآورنده نسترن محمدی زاده