انواع والد درون
انواع والد درون موضوعی که در این مقاله به بررسی کامل آن می‌پردازیم
حالت نفسانی والد مانند حالت نفسانی “کودک” انواعی دارد.
همان‌طور که قبلاً گفته شد که به مجموع فکر، احساس و رفتاری که فرد در دوران کودکی و یا پس‌ازآن از والدین خود دیده و آن‌ها در حالت نفسانی او ثبت‌شده حالت نفسانی “والد” گفته می‌شود.
با روی دادن یک اتفاق و یا با مواجه‌شدن با مسئله‌ای به‌صورت فعال درمی‌آید و فرد دقیقاً رفتاری مشابه والدینش از خود بروز می‌دهد.
انواع والد درون به دو بخش ” والد حمایتگر ” و ” والد انتقادگر ” تقسیم می‌شود که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم :
والد حمایتگر
زمانی که نوزادی متولد می‌شود بدون کمک دیگران قادر به ادامه‌ی حیات نیست و نیازمند کمک و حمایت‌های والدینش است. تا از او مراقبت کنند، تغذیه‌ی او را فراهم کنند ، در مقابل سرما و گرما از او محافظت کنند و با در آغوش گرفتنش به او احساس امنیت بدهند.
با انجام چنین رفتارهایی و تکرار آن‌ها فرد در حال تجربه‌ی حالت نفسانی “والد حمایتگر” است. هرچه کودک بزرگ‌تر می‌شود نوع این رفتارها و حمایت‌های والدینش تغییر می‌کند.
والد انتقادگر
زمانی که کودک بزرگ‌تر می‌شود و توان حرکت کردن را پیدا می‌کند احتمال اینکه خطراتی او و سلامتی‌اش را تهدید کنند زیاد است از قبیل اینکه :
مبادا از پله بیفتد ، اگر غذایش را به‌اندازه‌ی کافی نخورد دچار سوءتغذیه شده و رشد متناسب با سنش و یا همسالانش را نداشته باشد ، یا اگر هنگام بارش برف لباس گرم نپوشد و بیرون برود دچار سرماخوردگی شود و یا مبادا دردوران نوجوانی و جوانی دوستان ناباب داشته باشد و به بیراهه کشیده شود ، درس نخواند و کنکور قبول نشد و نتواند شغل مناسبی پیدا کند و به سرانجام خوبی نرسد.
بروز چنین رفتارهایی نمایانگر این است که فرد در حال تجربه‌ی حالت نفسانی “والد انتقادگر” است .
در مواردی که پدر و مادر به یادگیری و مراعات آداب معاشرت و مبادی‌آداب بودن فرزند خود تأکیددارند و به او امرونهی می‌کنند :
که مبادا در منزل اقوام به وسایلشان دست بزند و به آن‌ها آسیب برساند، باید به دیگران سلام کند، نباید در مهمانی بدون اجازه به میوه و شیرینی دست بزند ، حرف بد نزند و با صدای بلند نخندد و … ، مواردی از این قبیل نیز نشان‌دهنده‌ی رفتارهای “والد انتقادگر” هستند که گل‌ها با لحن و الفاظ شدیدتری هم صورت می‌پذیرند.
لازم به ذکر است که گاهی رفتارهای والد گونه‌ی والدین تا زمان بزرگ‌سالی و میان‌سالی فرزندانشان هم ادامه‌دار می‌شود و زمان‌هایی که فرزندشان به دیدنشان می‌رود می‌گویند : برف می‌بارد لباس گرم بپوش هوا سرده سرما نخوری، هنگام رانندگی آهسته برو تصادف نکنی و … .
جنبه‌های مثبت و منفی والد حمایتگر
رفتارهای حمایت گونه‌ی والدین تا زمانی که به زنده ماندن و محافظت و رشد فرزندشان کمک می‌کند جنبه‌ی مثبت آن محسوب می‌شود اما زمانی که این مراقبت‌ها و حمایت‌ها به حالت افراطی درآیند و به‌جای رشد و پیشرفت باعث پسرفت فرزندشان شود حالت منفی پیدا می‌کند.
چنین رفتارهایی موجب ایجاد وابستگی در فرد می‌شود. مانند زمان‌هایی که والدین آنقدر کارهای فرزندشان را انجام می‌دهند و به او اجازه‌ی پذیرفتن مسئولیت نمی‌دهند که فرزندشان در بزرگ‌سالی فردی بی‌مسئولیت می‌شود و یا با مراقبت‌های بیش‌ازحد از او باعث می‌شوند که فرزندشان بدون آن‌ها نتواند از خودش مراقبت کند.
جنبه‌های منفی والد انتقادگر
رفتارهای انتقادگرانه ی والدین تا زمانی که موجب رشد اجتماعی او و همچنین به دور ماندن از خطرات احتمالی شود جنبه‌ی مثبت حالت نفسانی والد انتقادگر محسوب می‌شود اما زمانی که در انجام آن افراط صورت گیرد به حالت منفی درمی‌آید.
چنین رفتارهایی مانع خوشحالی و ایجاد احساس صمیمیت کودک یا نوجوان با والدینش و همچنین عدم تقویت خلاقیت در فرد می‌شود. مانند زمان‌هایی که به‌صورت افراطی و بابت هر موضوعی او را نصیحت می‌کنند و زیاد از حد به او این کار را بکن و آن کار را نکن می‌گویند و رفتارها و کارهایش را بیش‌ازحد کنترل می‌کنند و با انجام چنین رفتارهایی باعث عدم پذیرش و لجبازی فرزندشان می‌شوند و … .
سخن آخر:
برای کنترل و به تعادل رساندن انواع والد درون در ابتدا نیاز هست که بتوانید این حالت را بشناسید و با تشخیص رفتارهای نشاءت گرفته از این حالت آن رفتارهایی که نقش تخریبی دارند را اصلاح کنید.
در دوره‌ی مهارت های ارتباطی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل (TA) که به‌صورت تعاملی و دوسویه و با به‌کارگیری تکنیک رول پلی در موسسه پنجره چهارم زندگی برگزار می‌شود چگونگی حالت‌های نفسانی و نحوه‌ی تشخیص آن‌ها به‌طور کامل آموزش داده می‌شود و همچنین تک‌تک شرکت‌کنندگان دوره موردبررسی قرار می‌گیرند و راهکارهای کاملاً عملی و تمرین‌های موردنیاز هر شخص به‌صورت جداگانه ارائه می‌شود تا افراد با به تعادل رساندن حالت‌های نفسانی خود بتوانند زندگی آرامی را تجربه کنند و در مواجه با چالش‌های زندگی با مدیریت فکر ، احساس و رفتارشان کمتر درگیر چالش شوند و بتوانند عملکرد بهتری داشته باشند و همچنین باریشه یابی شکست‌هایی که ریشه درگذشته‌ی فرد دارند و اصلاح آن ،اشتباهات گذشته را تکرار نکنند.
در صورتی که به یادگیری بیشتر در زمینه تحلیل رفتار متقابل علاقه دارید پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌های بخش تحلیل رفتار سایت رو مطالعه و صفحه اینستاگرام پنجره چهارم زندگی رو دنبال کنید تا هرروز باهم نکات و تکنیک‌های جدیدی رو یاد بگیریم.
